Merhabalar,

Uzun süredir çare aradığım domain satın alma teknikleri adına keyifli bir yazı buldum, eski bir yazı olmasına karşın google’da arama yaptığımda aldığım neredeyse en sağlıklı sonuçtu diyebilirim.

Domain satın alacak arkadaşların önceden göz atmaları gerektiğini düşündüğüm bir sistem, birkaç adres ve önceden alım, alım satım, sıralama ve açık arttırma sistemleri hakkında bilgi veriyor.

Buyrun.

Snapnames’te sınırsız sayıda kişi aynı domaini backorder (ön sipariş) yapabilir. Domainin yeni sahibi olacak kişi dışında bunlardan hiçbiri herhangi bir zamanda herhangi bir ücret ödemez. Snapnames o domaini yakalarsa backorder yaptıran kişiler arasında arttırma yapılır. Snapnames’te, sadece domain senin üzerine geçerse para ödersin.

Godaddy, backorder için 18 dolar istiyor. Sadece bir kişi bir domaini backorder yapabilir. Başkası aynı alan adını backorder yapmak isterse sistem izin vermez. Şimdi diyeceksin ki, “o zaman ilk backorder yaptıran kişi yaşadı.” Hayır, öyle değil. Godaddy domaini yakalamada başarılı olursa (ki sadece kendi domainlerini ve tamamen boşa düşen domainleri yakalamayı beceriyorlar) senden o 18 doları alır ondan sonra da herkesin katılımına açık bir açık arttırma başlatır. 18 dolar ile ilk teklifi veren kişi olarak da senin adın yazılı olur.

Godaddy’ye ödediğin 18 dolar içeride bekler. O domain olmazsa o zaman içerideki 18 dolarlık krediyi başka bir domaini izlemek için ayarlarsın. Godaddy backorder enayi tuzağıdır. Uzak durun.

Kaliteli bir domainin öylece boşa düşmeyeceği konusunda doğru bir saptama yapmışsın. Nitekim ben Türkçe ve kaliteli bütün domainleri takip etmeye çalışıyorum. Daha kayıt süresi dolmadan izlemeye alıyorum.

Geçenlerde turkcemuzik.com domaininin sahibi süresi dolmaya bir gün kala domaini yeniledi. Bizi biraz heyecanlandırdı. Sonuçta elimde aylarca uğraşarak hazırladığım 4500 domainlik A listem ve 90 bin domainlik B listem var. Herhangi bir kaliteli Türkçe domain boşa düşecek olsa önce benim haberim olur. Tabii benim gibi çok domainci var.

Yakında, iki hafta içinde çok kaliteli bir domain boşa düşüyor. Bu, bir kişi ismi. Onu, olay kapandıktan sonra açıklayacağım.

Mirtürk konuyu açıklamış ancak backorder konusunu bir de ben derli toplu bir şekilde açıklamak istiyorum. Başkalarını düşünerek basit bir dilde anlattım.

Aşağıdaki açıklamalarda ‘kayıt tarihi dolmuş’ denildiğinde, kayıt tarihi dolmuş ama henüz boşa düşmemiş domainler kastediliyor. ‘Kayıt tarihi’ (expiry date) ile boşa düşme farklı şeylerdir. Bunların arasında genellikle 85 gün süren ama godaddy için daha kısa olan bir süre var.

Bir domainin kayıt tarihi dolmuş olduğu halde, whois sorgulamasında üzerine bir yıl daha eklenmiş gibi gözükebilir. Kayıt tarihi dolmuş denildiğinde whois bilgisine göre değil, gerçekteki duruma işaret ediyorum.

Peki gerçekte domainin süresi dolduğu halde neden sanki üzerine bir yıl eklemiş gibi gösteriliyor?
Bunu şu şekilde açıklayayım: Registrar (yazman, domain firması) dediğimiz firmalar var, bir de registry (merkezi yazman) dediğimiz bir merkez var. Örneğin godaddy bir yazman, verisign ise com, net ve edu uzantıları için merkezi yazmandır.

Yazmanlar bilgileri merkezi yazmana iletmeleri gerekir. Domainin düşüp düşmeyeceği merkezi yazmandaki tarihe göre belli olur. Yazmanlar ayrıca bilgileri whois sunucularına aktarırlar. Bu sunucular bizim whois sorgulaması yapmamıza yarar. Ancak yazmanlar bazen whois sunucusuna başka merkezi yazmana başka bilgi gönderiyorlar.

Örnek vermek gerekirse, bu resimde görüldüğü gibi expiry date 26-Aug-2008 yazıyor. Bu tarih yazman düzeyindeki kayıt bitiş tarihidir. Oysa aşağıya inildiğinde merkezi yazman düzeyinde 26-Aug-2007 yazıyor. Ayrıca pending delete ve expired yazıları var. Resimde kırmızı ile işaretlenen bilgiler (expiry date ve status) yanıltıcı bilgi veriyor. Yeşil ile işaretlenen bilgiler gerçekteki durumu gösteriyor.

Whois bilgilerinde, expiry date dışındaki bilgilere dikkatli bakarak, merkezi yazman düzeyinde alan adının kaydı dolmuş mu dolmamış mı anlaşılabilir.

Bir diğer yöntem ise domaini açıp bakmak. Örneğin istanbulguitar.com alan adını açıp bakınca şöyle bir sayfa görünüyor. Görüldüğü gibi aşağıda expired yazısı var.

Başka bir yöntem ise kayıt tarihinin dolmasına bir gün kala ve kayıt tarihi dolduğunda whois sorgulaması yapmak. Eğer domainin üzerine eklenen bir yıl tam son gün eklenmişse büyük ihtimalle firma tarafından eklenmiştir ve bu eklenen yıl domainin açık arttırmaya gitmeyeceğini göstermez, tam tersine açık arttırmaya gideceğini gösterir.

En güvenilir yöntem ise aşağıda açıklandığı gibi snapnames sitesinde açık arttırma tarihi gözükmesidir.

Bunlar size kafa karıştırıcı geldiyse aşağıdaki adımları izleyin.

DOMAIN BACKORDER

1. Herhangi bir whois sorgulama sitesinde, örneğin burada domaini yazıp sorgulama yapıyorsun. Sorgulama sonucuna göre domainin kayıtlı olduğu firmayı (registrar) buluyorsun.

Eğer registrar ‘Godaddy’ veya bir godaddy firması olan ‘wild west domains’ ise 2 numaraya git.
Eğer registrar bunların dışında herhangi bir firma ise 3 numaraya git.
Bu yazı yazıldığı sırada namejet.com açık arttırma sitesi yoktu ve network solutions domainleri snapnames sistemine gidiyordu. O nedenle şu anki güncel durum şu şekilde:

a. Eğer yazman “godaddy” veya “wild west domains” ise, domain otomatik olarak tdnam.com sistemine gidiyor.
b. Eğer yazman “enom”, “network solutions” veya “BulkRegister” ise, domain otomatik olarak namejet.com sistemine gidiyor. Yani açık arttırması namejet’te yapılıyor.
c. Onların dışındaki domainler ve özellikle moniker’de kayıtlı olan domainler için snapnames.com kullanmanız lazım.

2. Godaddy
   Domaini açıp bakıyorsun. Karşında buna benzer bir park sayfası var mı? Varsa, 2.2’ye git. Yoksa, 2.1’e git.

2.1. “Hayır yok.”
O zaman o domainin kayıt tarihi dolmamış demektir. Doluncaya kadar bekle. Kayıt tarihi dolduğu gün park sayfası konulacak.
Aklına şöyle bir soru gelebilir:
“Ben kayıt tarihi dolmadan önce backorder yapmak istiyorum. Nasıl olacak?”
Bunu yapmayacaksın çünkü Godaddy’de veya wild west doamins’te kayıtlı domainler için asla backorder yapmıyoruz.

Eğer backorder yaparsan ve kayıt tarihi hiç dolmazsa, yani domain kaydı, sahibi tarafından uzatılırsa domaini alamazsın. Eğer backorder yaparsan ve kayıt tarihi dolarsa, sanki hiç kimse backorder yapmamış gibi domain yine açık arttırmaya gidecek. Sen de ilk teklif veren kişi olacaksın. Dolayısyla backorder yapsan da yapmasan da domainin kayıt tarihi dolduktan bir süre sonra açık arttırmaya gidiyor. O nedenle godaddy domainlerinde park sayfası görünceye kadar herhangi birşey yapmadan bekliyorsun.

2.2. “Evet var.”

2.2.1 Godaddy park sayfasında burada kırmızı ile gösterilen linke tıkla. Bu link seni tdnam.com’daki açık arttırma sayfasına taşıyacak.

Açık arttırma daha başlamadıysa burada bilgileri boş olan, şuna benzer bir tablo görürsün. Kayıt süresi dolalı daha 18 gün olmamış demektir. 18 gün dolmasını bekle tekrar domaini açıp aynı linki tıklayıp açık arttırma sayfasına gel.

Bütün godaddy veya wild west domainleri istisnasız, kayıt tarihi dolduktan sonra ve boşa düşmeden önce, açık arttırmaya sunuluyor. Eğer açık arttırmaya katılan olmazsa godaddy domainleri yine öylece boşa düşmez. Yine tdnam sitesinde, bu sefer 5 dolara hemen al (fire sale) aşamasına geçer. Eğer tdnam’de dolaşıp ‘fire sale’ ne demek diye merak ettiysen işte bunlar açık arttırmada hiç teklif alamadığı için düşmeden önce 5 dolara satılan domainler. Fire sale sisteminde 5 dolar dışında br de yıllık kayıt ücreti ödeniyor. Toplam 14 dolara geliyor.

2.2.2. Açılan tdnam açık arttırma sayfası buna benzeyecek. Mavi ile işaretlenen bölümlere bir göz gezdirip kırmızı ile işaretenen yerde godaddy kullanıcı adın ve şifrenle giriş yap.

Eğer godaddy üyesi değilsen önce godaddy.com sitesini gidip ücretsiz üye ol. Kullanıcı adını ve şifreni alıp tekrar tdnam açık arttırma sayfasına gel.

Tdnam açık arttırma sayfasında sağ üst köşede godaddy kullanıcı adın ve şifrenle giriş yaptıktan sonra senden Tdnam sitesinde açık arttırmaya katılabilmen için tdnam sistemine üye olmanı isteyecek. Yani, godaddy hesabına tdnam üyeliği eklemen gerekecek. Tdnam.com’a üye olurken senden yıllık üyelik için 4.99 USD isteyebilir.

Unutma, godaddy’den hiç bir domain için hiç bir durumda backorder yapmıyoruz. Burada yaptığımız işlem backorder değil. Doğrudan açık arttırmaya katılıyoruz.

Tdnam’de kazandığın domain olursa bunlar senin godaddy hesabına aktarılacak. Bu işlem bir hafta sürer. Bu süre içinde eski sahibi domaini yenilerse yaptığın ödeme iade edilir. Hatta bazı durumlarda domain senin hesabına aktarıldıktan sonra da eski sahibi tarafından yenilenebilir ve hesabından geri alınabilir.

Herhangi bir alan adı, kayıt tarihi dolduktan sonra da eski sahibi tarafından yenilenebilir. Genellikle 40-45 gün süren ‘redemption period’ (geri kurtarma süresi) uygulanır. Godaddy işlemleri hızlandırmak için redemption period’un dolmasını beklemeden açık arttırmayı başlatıyor, bitiriyor. Eğer eski sahibi açık arttırma yapılırken veya yapıldıktan hemen sonra domaini yenilerse o domain eski sahibine (9 dolara) geri verilir.

Nasıl olsa bu adam ölecek diye daha adam ölmeden organlarını almak için ameliyathaneye alıp masanın üzerinde bekletmeye benziyor bu durum. Adam son anda canlanırsa kurtulur ama canlanmazsa zaten bütün hazırlıklar yapılmış durumda.

Godaddy’nin bu erkene alma yöntemi şu sakıncaları doğuruyor:
– eski sahibi domaini bilerek düşmeye bırakırsa sonradan açık arttırmada yüksek fiyata gittiğini görüp açık arttırma bittikten sonra veya devam ederken 9 dolara domaini uzatabilir.

– açık arttırmaya katılanlardan biri kazanamayacağını anlayınca veya açık arttırma bittiğinde kazanamazsa domainin eski sahibine email gönderip satın almak için teklif verebilir.

Örneğin domain açık arttırmayı 2000 dolar ile tamamlamış olsun ve başkası kazanmış olsun. 2000 dolar benim verebileceğimden daha fazla bir fiyat olsun. Ben eğer eski sahibine ulaşabilirsem adam bu domaini 9 dolara uzatıp kurtarabilir. Bunu yapması için adama 1000 dolar teklif edeceğim.

Görüldüğü gibi godaddy sisteminde açıklar var. O nedenle sonradan eski sahibi tarafından uzatılan domainler çok oluyor. Senin hesabına girip sonra birden geri giden domainler oluyor. Bu nedenlerden dolayı godaddy açık arttırmalarından kimseye söz etmiyorsun. Kazandıktan sonra bile güvende değilsin. Aslında godaddy gibi adi bir firmada hiçbir domain güvende değil. Bakınız, familyalbum.com hikayesi.

Godaddy’de açık arttırma, domain kayıt tarihi dolduktan 24 sonra başlayıp 4 gün sürüyordu ancak godaddy bu tarihlerde yakın zamanda değişiklik yapmış. Son uygulamaya göre açık arttırma domain kaydı dolduktan 18 sonra başlayıp 10 gün sürüyor. Açık arttırmalar TDNAM.com sitesinde yapılıyor. Zaten tıkladığın link seni tdnam.com sitesine taşıyacak.

Godaddy açık arttırmalarına herkes, açık arttırma süresince her an katılabilir. Tdnam sitesinde binlerce domain açık arttırmaya sunuluyor ancak bunların arasından işe yarayanları arayıp bulmak kolay değil. Diğer taraftan teklif verilen domain sayısı birkaç yüz tane. Acemi domainciler erkenden teklif veriyorlar. Oysa bu durum diğer araştırmacıların o domaini bulmasını kolaylaştırıyor. Eğer hiç teklif verilmemiş bir domaine teklif verecekseniz son yarım saati veya son birkaç saati bekleyin. Günler öncesinden teklif verip herkesin dikkatini çekmeye gerek yok.

Güncek örnek:
Bu sayfaları açıp burada kırmızı ile işaretlenen linki tıklayın :
http://emailturk.com/
http://turkfreelancer.com/

3. Registrar godaddy veya wild west domains dışında bir firma ise

Bu durumda sadece snapnames’te backorder yapılacak. Snapnames.com’da arama yapınca domainin yanında tarih çıkıyor mu? Çıkıyorsa 3.2.’ye git. Çıkmıyorsa 3.1’e git.

3.1. “Hayır, çıkmıyor.
Snapnames’te tarih çıkması domainin kayıt tarihi dolduktan hemen sonra olmaz. O nedenle kayıt tarihi dolduktan 15, 30, 45, 60 gün sonra snapnames sitesinde arama yapman lazım. Burada tarih çıkmadıktan sonra hiç bir işlem yapmıyorsun. Tarih çıkması şart.

Şimdi diyeceksin ki tarih çıkmıyor ama ben yine de backorder yapsam olur mu? Evet, olur ama nafile olur. Snapnames sistemi her domaini backorder yapmak için imkan tanıyor. İstersen yahoo.com için veya google.com için snapnames ile backorder yapabilirsin. Eğer düşerse açık arttırmaya katılırsın ama düşeceğinin garantisi yok çünkü tarih çıkmıyor.

Google.com’u backorder yapmak ne kadar anlamlıysa tarih çıkmayan bir domaini backorder yapmak da o kadar anlamlı.

3.2. “Evet, çıkyor.” > 4 numaraya git.

4. Snapnames Backorder Konusu:
4.1. Önce snapnames.com sitesine üye oluyorsun.
Üyelik işlemi sırasında senden kredi kartı bilgilerini isteyebilirler. Bu firma güvenilirdir. Bilgileri verebilirsin. Domaini kazanınca parayı otomatik olarak alacaklar. Domaini kazanıp, “ben vazgeçtim” demek olmuyor. Zaten bunu önlemek için kart bilgilerini alıyorlar.
4.2 Üye olduktan sonra snapnames.com sayfasını açıp sağ üst tarafta login yazan yerden üye girişi yap
4.3. Üye girişi yaptıktan sonra tekrar snapnames.com ana sayfasına gel
4.4 domaini arama kutusuna yazıp arattır
4.5. Açılan sayfada fiyata bir baktıktan sonra ve tarihe de bir baktıktan sonra domainin yanıdaki küçük kutucuğu işaretleyip “add to cart” seçiyorsun
4.6. Son olarak sağ tarafta “join” yazan tuşa tıklıyorsun.
4.7. Yaptığın backorderları izlemek veya silmek için snapnames.com anasayfasında “my auctions” linkini tıklayabilirsin.
4.8. Peki şimdi ne olacak:

4.8.1. Snapnames domaini yakalamada başarısız olursa hiç bir şey olmayacak. Senden zaten hiç para alınmadı. Domaini de alamadın.

Şimdi diyeceksin ki, “Ben snapnames’te domaini aratınca arttırma tarihi (auction date) çıkıyordu. Neden o tarihte arttırma başlamadı?”. Tarih çıkıyordu ama o tarih eğer snapnames domaini yakalayabilirse arttırmanın yapılacağı tarih. Yakalayamazlarsa demek ki başka biri almış.

Domain firmalarına güven olmuyor. Özellikle küçük firmalar domaini snapnames sistemine göndermeyip kendi üzerilerine geçirebilirler.

4.8.2. Snapnames domaini yakalamada başarılı olursa iki seçenek var: Ya sadece sen o domaini snapnames’ten backorder yaptın veya başkaları da yaptı.

4.8.2.1. Sadece sen backorder yapmışsan 4.5’te gördüğün fiyata ve yine 4.5’te gördüğün tarihte (yani arttırmanın başlaması gereken tarihte) domainin senin olur. Arttırma falan olmaz.

4.8.2.2. Senden başkaları da backorder yapmışsa bu kişiler arasında, başkalarının katılımına kapalı arttırma yapılır. Kapalı arttırma 4.5’te gördüğün tarihte başlar ve 3 gün sürer. En yüksek fiyatı veren domaini o fiyattan alır. Diğerleri herhangi bir para ödemez. Kazanan kişi de kapalı arttırmada verdiği fiyattan başka bir para ödemez.

Snapnames güvenilir bir firmadır.

Güncel örnek:
Snapnames.com sitesini açıp ‘istanbulguitar.com’ yazıp aratınca “04-Oct-2007 — $79.00” yazıyor. Yani kapalı arttırma 4 ekim 2007’de başlayacak. Bu tarihten önce 4 numaradaki adımları izleyip domaini hesaba atman lazım. Şimdiden hesaba atmak iyi olur. Beklemenin anlamı yok.

Unutma: Snapnames’te domaini aratınca tarih görmüyorsan işlem yapmıyorsun.

Snapnames sisteminde sadece domain senin hesabına geçerse o zaman ödeme yapıyorsun. Onun dışına para ödemiyorsun.

Yukarıda domain firmalarını godaddy ve diğerleri diye ikiye ayırdım. Aslında başka firmalar da ver ve bunlardan bazılarının kendi açık arttırma siteleri var. Örneğin enom firmasının clubdrop.com açık arttırma sitesi var. Birkaç tane daha var bu şekilde. Çok ayrıntıya girmek istemedim.